Campus Bio-Medico presenteert het 2e One Health Report “De gezondheid van de stad en de territoria” aan de Senaat

Inclusieve steden met groene ruimten, toegankelijke en innovatieve gezondheidszorg, duurzame mobiliteit en efficiënt beheer van stedelijk onderhoud. Dit zijn de belangrijkste aspecten waarmee stadsplanning in de nabije toekomst rekening moet houden. Denk bijvoorbeeld aan het creëren van veilige en inclusieve ruimtes, het verbeteren van de volksgezondheid en het voorkomen van ongelijkheid. Dit blijkt uit het 2e One Health-rapport “De gezondheid van de stad en de territoria” van de Campus Bio-Medico van Rome, in samenwerking met het Piepoli-instituut, en gepresenteerd aan de Senaat. Het onderzoek richtte zich op de verwachte ontwikkeling van stedelijke gebieden in Italië tot 2050. Daarbij werden de belangrijkste uitdagingen en kansen geanalyseerd in een context van ingrijpende veranderingen, zoals vergrijzing en economische, sociale en culturele transformaties. Met een geïntegreerde aanpak wil het One Health-model richting geven aan de aanpak van gezondheids-, stedelijke en duurzaamheidsvraagstukken, om zo de kwaliteit van leven te ondersteunen en te verbeteren.

Bevolking en duurzaamheid

In Italië wordt het stedelijk landschap gekenmerkt door een netwerk van kleine en middelgrote steden, met enkele grote metropolen. Verwacht wordt dat de bevolkingsomvang de komende 20 tot 25 jaar vrijwel stabiel zal blijven. Uit het rapport blijkt dat de grote Italiaanse steden, in tegenstelling tot andere Europese landen, geen significante bevolkingsgroei zullen meemaken, terwijl middelgrote steden wel een demografische groei zullen ervaren. In deze context vormt het behalen van de duurzaamheidsdoelstellingen voor 2030 en 2050 een cruciale uitdaging: hoewel het nog steeds moeilijk is om de kortetermijndoelstellingen te halen, is er meer vertrouwen in de mogelijkheid om de levensomstandigheden tegen 2050 te verbeteren, op voorwaarde dat er daadkrachtige maatregelen worden genomen op het gebied van ecologische duurzaamheid en openbaar vervoer.

Twee stadsmodellen voor de toekomst

Dankzij het onderzoek konden we twee mogelijke scenario's voor de toekomst van steden schetsen. De eerste, genaamd 'stad om te gebruiken', stelt zich grote stedelijke centra voor als centra van economische, culturele en gezondheidsuitmuntendheid, die vooral worden ervaren als werkplekken en diensten, met een beperkte bevolkingsomvang en intensieve dagelijkse stromen. De tweede, die 'stad om in te wonen' wordt genoemd, beschouwt het stedelijk weefsel als een ruimte die gericht is op het bevorderen van sociale inclusie, samenhang tussen het centrum en de voorsteden en stedelijke gebieden, ontworpen om de kwaliteit van het leven te verbeteren, met toegankelijke woningen, openbaar groen en voorzieningen in de buurt.

De stem van experts en burgers

Slechts 11% van de Italianen geeft aan volledig tevreden te zijn met de kwaliteit van het leven in hun stad en 39% heeft de afgelopen jaren een aanzienlijke verslechtering geconstateerd, vooral in de grote stedelijke centra. Wij stellen ons een technologische toekomst voor die wordt bepaald door de onstuitbare vooruitgang van de technologie (voor 68% van de burgers) en een steeds concretere oriëntatie op duurzaamheid (51%), efficiëntie (48%) en inclusie (42%). De kwaliteit van het leven hangt onvermijdelijk af van een aantal essentiële elementen, waarvan het fundamentele principe kan worden samengevat in het concept van toegankelijkheid: toegang tot gezondheid, werk, huisvesting, onderwijs. Het beeld van de stad van de toekomst sluit volledig aan bij de prioriteiten die mensen uiten. Burgers verwachten namelijk dat de steden van de toekomst veilige en groene omgevingen zijn, waar men gemakkelijk toegang heeft tot zorg (56%), diensten (55%), opleidingen (53%), beroepsmogelijkheden (51%), duurzame mobiliteit (50%), integratie en socialiteit in elke levensfase.

Uitdagingen en kansen

Voor de toekomst van Italiaanse steden is het van cruciaal belang om ons te richten op de ontwikkeling van een efficiënt interstedelijk openbaar vervoersnetwerk, waarbij de voorkeur wordt gegeven aan duurzame oplossingen zoals intermodaal vervoer en het model van de “15-minutenstad”, dat erop gericht is om alle essentiële diensten toegankelijk te maken

Gemakkelijk bereikbaar. Tegelijkertijd is het nodig om een ​​transitie te starten naar meer samenhangende en ondersteunende steden, ook door middel van gerichte interventies om de openbare ruimte te regenereren en het grondgebruik te verminderen. In de gezondheidszorgsector zal publiek-private integratie een sleutelrol spelen bij het verbeteren van de toegang tot zorg en het verlagen van de kosten, mede dankzij het gebruik van geavanceerde technologieën zoals kunstmatige intelligentie en telegeneeskunde. Aandacht voor preventie zal belangrijker zijn dan ooit en zal ons helpen de toenemende vergrijzing van de bevolking het hoofd te bieden.

Vannia Gava, viceminister van Milieu en Energiezekerheid, zei: “Milieugezondheid en menselijke gezondheid zijn nauw met elkaar verbonden. Om die reden heeft het ministerie ongekende investeringen gedaan om steden leefbaarder en veiliger te maken. Dankzij de PNRR-fondsen en andere strategische middelen besteden we ruim 6 miljard aan lokaal openbaar vervoer om vervuiling te verminderen en de stedelijke mobiliteit te verbeteren. Alleen al in 2024 besteden we 1 miljard aan de bestrijding van hydrogeologische instabiliteit en de bescherming van gebieden tegen klimaatrisico's. Binnenkort start ook een programma van grootschalige werken, gefinancierd met 240 miljoen dollar uit FSC-fondsen, samen met 45 miljoen dollar voor klimaatvriendelijke bouw, terwijl 210 miljoen dollar al operationeel is voor stedelijke bosbouw, om het groen in de stad te vergroten en de luchtkwaliteit te verbeteren. Verandering is mogelijk, maar daarvoor is ieders bijdrage nodig: instellingen, bedrijven en burgers."

Voor de Lega-senator Andrea Paganella, secretaris van het presidentschap van de Senaat van de Republiek: "Het tweede One Health Report over de gezondheid van steden en territoria is een hulpmiddel dat waardevolle stof tot nadenken biedt. Toen ik het las, werd ik herinnerd aan dat visionaire genie Giorgio Gaber die ons in zijn lied "Come è bella la città", meer dan 50 jaar geleden, waarschuwde voor de gevaren van het beschouwen van de stad als alleen een plaats van consumptie. In plaats daarvan is het noodzakelijk om de stad te beschouwen als een "plek om te wonen", veiliger en leefbaarder voor iedereen".

Volgens Francesco Battistoni, vicevoorzitter van de Commissie voor Milieu, Territorium en Openbare Werken van de Kamer van Afgevaardigden: “Het tweede One Health-rapport, gewijd aan de gezondheid van steden en territoria, ontwikkelt modellen van steden van de toekomst die veerkrachtig moeten zijn, uitgerust met groene ruimten, toegankelijke en innovatieve gezondheidszorg en die ecologisch en sociaal duurzaam zijn. Met de ontwikkeling van dit principe, dat ik universalistisch zou noemen, worden we geconfronteerd met een conceptuele vernieuwing die van ons vraagt ​​om heldere en pragmatische keuzes te maken. Wat mijn rol in de Commissie Milieu van de Kamer betreft, kan ik zeggen dat we in de afgelopen tweeënhalf jaar hebben geprobeerd een verschil te maken in ons vermogen om onze steden duurzaam te maken, zowel op het gebied van het milieu als op het gebied van energie. Het hervergassingsbesluit, het energiebesluit, de gecoördineerde wet op hernieuwbare energiebronnen en de hernieuwbare-energiegemeenschappen zijn allemaal maatregelen die een nieuwe benadering schetsen van ons vermogen om energie te produceren en te verbruiken. In de huidige context vertegenwoordigen CER's een conceptuele en vooruitstrevende revolutie, juist met betrekking tot de ontwikkeling van steden vanuit een sociaal en ecologisch perspectief. Het is een verandering ten opzichte van het verleden die Italië zal transformeren en nieuwe gedeelde hulpmiddelen voor energieproductie en -consumptie zal opleveren. Wij zijn er zeker van dat deze aanpak onze gemeenten duurzamer zal maken en burgers in staat zal stellen om in meer inclusieve steden te leven die zijn ontworpen om hun welzijn te bevorderen, volgens het One Health-principe.”

Marcello Fiori, algemeen directeur van Inail, stelde: "Het vandaag gepresenteerde rapport behandelt een cruciaal onderwerp: stadsplanningsbeleid. De One Health-aanpak nodigt ons uit om de mens centraal te stellen in onze steden, door een zorg voor burgers te promoten die rekening houdt met duurzaamheid, inclusie en kwaliteit van leven. De echte uitdaging zal bestaan ​​uit het bouwen van gezonde levensstijlen en steden die deze principes volledig kunnen integreren".

Carlo Tosti, voorzitter van de universiteit en de stichting Policlinico Campus Bio-Medico, zei: "Italiaanse steden staan ​​voor een historische uitdaging: hun historische en culturele uniciteit verzoenen met de noodzaak om zich aan te passen aan een duurzame toekomst. De groei van middelgrote steden vertegenwoordigt een buitengewone kans om nieuwe modellen van stedelijke ontwikkeling te creëren, inclusiever en op menselijke schaal. Om de duurzaamheidsdoelen tegen 2050 te behalen, is het echter essentieel om nu te handelen en te investeren in duurzame mobiliteit en stedelijke vernieuwing. Dit rapport wil een leidraad en een stimulans zijn voor instellingen, experts en burgers, zodat ze samen een toekomst kunnen bouwen waarin kwaliteit van leven en innovatie hand in hand gaan".

Domenico Mastrolitto, algemeen directeur van Campus Bio-Medico SpA, legde uit: "Het 2e One Health Report, vandaag gepresenteerd aan de Senaat, geeft ons een prognose van de toekomst van onze steden. Het belang van een langetermijnvisie en continu bestuur komt naar voren: voor veel opiniemakers vertegenwoordigt het de belangrijkste kritische succesfactor die, hopelijk, op zijn minst op sommige punten geen politieke kleur heeft. Gezondheid, werk en het milieu zijn de prioriteiten voor burgers.

Kwaliteit van leven ontstaat door een betere integratie van de werkomgeving met persoonlijke behoeften, een verbinding met de natuur en meer ruimte voor relaties, delen en welzijn. Om de uitdagingen van 2050 het hoofd te bieden, zijn toegang tot essentiële diensten en de creatie van groenere, meer ondersteunende en mensgerichte stedelijke omgevingen essentieel. We moeten ons richten op innovatieve gezondheidszorg, een efficiënt transportsysteem en de integratie tussen centra en periferieën, om ruimtes te creëren die echt inspelen op de behoeften van de burgers. Alleen op deze manier kunnen we een betere en eerlijkere toekomst voor iedereen garanderen."

Voor Alberto Oliveti, voorzitter van ENPAM: “Als vertegenwoordiger van een intermediaire groep artsen hebben we enerzijds aandacht voor de gezondheid, maar ook voor de sociale relaties en het milieu. Voor ons is One Health een pad dat we moeten bereiken en niet alleen moeten afwijzen. Wij zijn daarom attent op alles wat in het belang is van de samenleving en de stedelijke vernieuwing, in een dimensie die niet alleen verticaal maar ook horizontaal en geïntegreerd is, waaruit zowel de determinanten van de gezondheid als de sociale relaties voortvloeien”.

Voor Stefano Laporta, voorzitter van ISPRA: "Naast regelgevende interventies, moet er meer bewustzijn en participatie van burgers zijn. Het is passend om specifieke stappen te bieden om burgers actief te laten deelnemen aan deze stedelijke regeneratieprocessen. Als ISPRA werken we actief samen met de Campus Bio-Medico aan kwesties zoals goede voeding met het oog op het waarborgen van de kwaliteit van leven, terwijl we met de overheid en lokale besturen werken aan het bevorderen van een werkelijk geïntegreerde aanpak".

Barbara Acreman, directeur-generaal voor huisvesting en stedelijke herontwikkeling van het ministerie van Infrastructuur en Transport, legde uit: "Waar goede huisvesting is, nemen ook het welzijn en de veiligheid toe. Om huisvestingsproblemen te bestrijden, is het essentieel om de behoeften van mensen te identificeren. In die zin hebben we als ministerie verschillende thematische tafels geopend door naar de gebieden te luisteren. De kwaliteit van het leven bevorderen betekent ook kijken naar wat er om ons heen is, interne gebieden verbeteren, geïntegreerde modellen creëren dankzij de versterking van het transportnetwerk en investeren in sociale huisvesting. Het huisvestingsplan van de regering gaat precies in deze richting".

Volgens Livio Gigliuto, voorzitter van het Piepoli Institute: "Ons rapport stelt scenario's voor, wat wij 'futuristisch' noemen, van de steden waarin we zullen leven. Ze zijn verschillend en in sommige opzichten uiteenlopend, maar op sommige punten zijn ze over het algemeen in harmonie: de steden van de toekomst zullen niet alleen gebouwde ruimtes zijn, maar levende ecosystemen, die duurzaamheid, welzijn en innovatie kunnen integreren. De verandering is al gaande: burgers en opiniemakers zijn bereid om onze stedelijke ruimtes te heroverwegen om ze inclusiever, toegankelijker en gezonder te maken. De toekomst van steden is geen al geschreven lot, maar een keuze die we vandaag maken".

Het evenement werd gesponsord door het Ministerie van Volksgezondheid, het Ministerie van Milieu en Energiezekerheid, de regio Lazio en de gemeente Rome Capital.